पुण्याची आन आणि शान

शभंर ते सव्वाशे वर्षांचा इतिहास असलेली पूणेरी पगडी ही विदवत्तेचं प्रतिक आहे. पुण्यात तर कार्यक्रमात मान्यवरांचा पुणेरी पगडी ने सत्कार करण्याची पध्दत आहे. पण आलिकडे हि पगडी फक्त बुध्दीजीवी वर्गा पुरती मर्यादित न राहाता सण समारंभात, कॉलेज डेजना, वाढदिवसाला पुणेरी पगडी घालण्याचा ट्रेन्ड आला आहे. परेशात पोहचलेली ही पुणेरी पगडी आता देवांपासून लहान मुलांपर्यंत सगळ्यांनाच घातली जाते. ग्लोबल झालेल्या या पगडीला जी.आय. प्रमाणपत्र ही मिळाले आहे. या प्रमाणपत्रामूळे पुणेरी पगडीच्या बैध्दिक संपदा हक्काचे सरंक्षण होणार आहे. पूणेरी पगडी ही पेशावाई, चक्री, अशा तीन ते चार प्रकारात उपलब्ध आहे. नाना फडणवीस, लोकहितवादी गोपाळ हरी देशमुख, विष्णूशास्त्री चिपळणूकर, लोकमान्य टिळक यांच्या पगड्या प्रसिध्द आहे. त्यातूनही लोकमान्य टिळकांच्या पगडीला जास्त मागणी आहे. पुणेरी पगडी बनवने आणि ती घालणे ही ऎक कलाच आहे. पूण्यातले मुरडकर झेंडेवाले गेल्या तीन पिढ्या पगडी बनवण्याच्या व्यवसायात आहे. पूणेरी पगडी मुख्यत: लाल रंगात येते. हव्या असलेल्या साइज आणि कलरमध्ये ही पगडी उपलब्ध होते. जवळपास ४० देशांमध्ये ही पुणेरी पगडी पोहचली असून राष्ट्रपती, मुख्यमंत्री या सारख्या मान्यवरांसाठी सन्मानासाठी खास पुणेरी पगड्या बनवल्या जातात. पूणेरी पगडीची किंमत ३०० रुपांयापासून ते ७०० रुपायांपर्यंत आहे. पूणेरी पगडीला ब्राम्हणी संस्कॄती म्हणूनही हिणवले जाते. विशिष्ट वर्गांची मक्ते दारी असलेली पूणेरी पगडी मध्यंतरीच्या काळात लोप पावण्याची भिती निर्माण झाली होती. पण नविन पिढी संस्कॄती म्हणून पुणेरी पगडी पुन्हा ऎकदा स्वीकारून पूणेरी पगडीला पुनर्जीवन दिले. हा बदल नक्कीच स्वागतार्ह्य असल्याचं मूरडकर झेंडेवाले यांनी सांगितलं. यामूळेच कॉलेज डेज आणि लग्नसराई यामुळे पून्हा ऎकदा या पुणेरी पगडी वरची धूळ झटकली जाऊन तिला नविन झळाळी मिळाली आहे.